وکیل امور تعزیر

چنانچه به وکیل امور تعزیر چیست نیاز دارید با گروه وکلای حقوق یاران تماس حاصل فرمایید.

به جز تعزیر سه نوع مجازات دیگر ،یعنی قصاص ،حد ،و دیه ،تعریف و اندازه مشخص دارند و نسبت سبکی و سنگینی جرم صورت گرفته ،اعمال خواهند شد.
حدود این مجازاتها در شرع و قانون به صورت کاملا شفاف اورده شده است.اما مجازات تعزیر از پیش تعیین شده قطعی نیست و بسته به جرمی که مستوجب تعزیز میشود ،مجازات تعیین خواهد شد.
ماده ۱۶ قانون مجازات اسلامی تعزیر را اینگونه تعریف میکند که ان عقوبت یا تادیبی است که میزان و نوع ان در شرع مشخص نشده و حاکم و قاضی ان را تعیین خواهد کرد .تعزیر میتواند شامل ضربات شلاق،جزای نقدی و یا حبس باشد. توجه داشته باشیدکه ضربات شلاقی که در حکم تعزیر به محکوم داده میشود ،حتما باید از تعداد ضربات حد شرعی کمتر باشد،زیرا در غیر اینصورت نیازی به صدور حکم تعزیر نیست و میتوان به یکباره حکم شرعی را اجرا کرد.
به علاوه در اجرای حد شرعی ،در صورتی که شخص اجرا کننده حد،حین وارد اوردن ضربات شلاق موجب اسیب رساندن به بخشی دیگر از اعضای بدن محکوم شود،چیزی به وی نسبت داده نخواهد شد.اما زمانی که ضربات شلاق در تعزیر اجرا میشود ،هر گونه اسیب رسانی به دیگر قسمت های بدن محکوم ،میتواند موجب ایجاد مسولیت در مجری حکم باشدو حتی ماجرا به پرداخت دیه از سوی کسی که تازیانه میزند نیز کشانده شود.
انواع جرایم تعزیری
دسته بندی جرایمی که ما را به حکم تعزیر میرساند ،شامل نقص مقررات حکومتی ،شکستن محرمات شرعی و برهم زدن نظامات اجتماعی و منفعت عام و دیگر مواردی نظیر شکستن مقررات راهنمایی و رانندگی و … میگردد. بطور مثال احتکار ،کلاهبرداری ،فرار مالیاتی ،قاچاق ارز ،کم فروشی ،گران فروشی ،و… شامل صدور حکم تعزیر خواهند شد.
نحوه تعیین مجازات تعزیری
همانطور که پیش تر نیز توضیح دادیم ،نوع و سطح مجازات تعزیری توسط قاضی در دادگاه اصلح مشخص میشود .اما این که قاضی چه نوع تعزیری و با چه سطحی را برای محکوم در نطر بگیرد،به عوامل به عوامل مختلفی بستگی خواهد داشت .این عوامل از موقعیت ذهنی و روانی فرد حین ارتکاب جرم اغاز شده ،و تا سطح اثار جرم و انگیزه های متهم و نیز شکل شکل ارتکاب ان و غیره ادامه خواهد داشت .همین طور قاضی به سوابق متهم توجه میکندو شرایط خانوادگی که وی از ان بیرون امده را لحاظ خواهد کرد.
حبس تعزیری
همانطور که گفته شد ضربات شلاق تعیین شده در حکم تعزیر ،حتما باید کمتر از حد شرعی باشد.در مورد حبس تعزیری نیز ماجرا به همین گونه است .
اگر چه قاضی با در نظر گرفتن جرم اتفاق افتاده ،اثار ان و وضعیت متهم، میزان حبس را تعیین خواهد کرد ،اما هرگز نمیتوانیم در مجازات تعزیر حبس ابد متصور باشیم .حبس ابد در گروه مجازاتهای شرعی قرار میگیرد و از انجایی که تعزیر باید کمتر از حد شرعی باشد،در صدور چنین حکمی نمیتوان حبس ابد را جای داد.
حبس تعویقی
گونه ای از حکم حبس در احکام حبس تعزیری وجود دارد که به ان حبس تعویقی اطلاق میشود .برای فهم بهتر موضوع ،در نظر بگیرید فردی پس از ارتکاب جرم ،دو سال حکم حبس تعزیری دریافت کرده است .در این شرایط حبس تعویقی اینطور مصداق پیدا میکندکه قاضی بجای صدور حکم و اجرای ان ،محکوم را ملزم به اجرای فعالیت خاصی در مدت زمان معین میکند.پس از این دوره اگر محکوم فعالیت حکم داده شده را بصورت کامل و با تعهد به پایان رسانده باشد،به احتمال زیاد حکم حبس وی ملغی خواهد شد . با این حساب محکوم هم با تعویق حکم خود رو به رو میشودو هم اینکه میتواند بطور کلی موجب حذف ان شود.
حبس تعویقی برای احکام حبس دو سال و کمتر از ان متصور میباشد.
حبس تعلیقی
به استناد ماده ۴۱ قانون مجازات اسلامی ،اگر فردی به پانزده سال حبس تعزیری یا کمتر از ان محکوم شود ،قاضی این اختیار را دارد که بخشی از این حبس و یا حتی تمام ان را برای مدت زمان از یکسال تا پنج سال مورد تعلیق قرار دهد.
معلق کردن حبس در این شکل به ان معنی است که فرد محکوم بجای انتقال به زندان و اجرای حکم ،ازاد خواهد شد.و اگر در زمان تعلیق حکم یعنی از یک تا پنج سال فرد خاطی جرم دیگری مرتکب نشود ،حکم حبس صادر شده از وی برداشته خواهد شد و در سابقه کیفری وی نیز اورده نمیشود. اما اگر این فرد در مدت تعلیق حکم حبس مرتکب جرم دیگری شود و مدت زمان حبس تازه ای حبس تازه ای برای او در دادگاه صادر گردد،وی محکوم به تحمل هر دو حکم حبس خواهد بود و تعلیق برداشته میشود.
مجازاتهای جایگزین حبس در احکام حبس تعزیری کمتر از یکسال
اگر حکم حبس تعزیری برای مدت یک سال یا زمانی کمتر از ان صادر شود،طبق ماده ۶۱ قانون مجازات اسلامی ،قاضی میتواند این حکم را به جزای نقدی تبدیل سازدو یا اینکه محکوم بجای تحمل حبس ،نوعی از خدمات عمومی را که قاضی تعیین کننده ان است ،بدون دریافت دستمزد انجام دهد.به اتخاذ این تصمیمات از سوی قاضی به جای تحمل حبس ،مجازاتهای جایگزین حبس تعزیری گفته میشود و این جایگزین ها در مورد انواع دیگر حبس ،قابل اجرا نیستند.

دادگاه در صدور حکم تعزیری، با رعایت مقررات قانونی، موارد زیر را مورد توجه قرار می‌دهد

الف- انگیزه مرتکب و وضعیت ذهنی و روانی وی حین ارتکاب جرم

ب- شیوه ارتکاب جرم، گستره نقض وظیفه و نتایج زیانبار آن

پ- اقدامات مرتکب پس از ارتکاب جرم

ت- سوابق و وضعیت فردی، خانوادگی و اجتماعی مرتکب و تأثیر تعزیر بر وی

بر اساس ماده ۱۹ قانون مجازت اسلامی، مجازات‌های تعزیری به هشت درجه تقسیم می‌شود:

درجه ۱
حبس بیش از بیست و پنج سال

جزای نقدی بیش از یک میلیارد (۱.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال

مصادره کل اموال

انحلال شخص حقوقی

درجه۲

حبس بیش از پانزده تا بیست و پنج سال

جزای نقدی بیش از پانصد و پنجاه میلیون (۵۵۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا یکمیلیارد (۱.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال

درجه۳
حبس بیش از ده تا پانزده سال

جزای نقدی بیش از سیصد و شصت میلیون (۳۶۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا پانصد وپنجاه میلیون (۵۵۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال

درجه۴
حبس بیش از پنج تا ده سال

جزای نقدی بیش از یکصد و هشتاد میلیون (۱۸۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا سیصد و شصت میلیون (۳۶۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال

انفصال دائم از خدمات دولتی و عمومی

درجه۵
حبس بیش از دو تا پنج سال

جزای نقدی بیش از هشتاد میلیون (۸۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا یکصد و هشتاد میلیون (۱۸۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال

محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از پنج تا پانزده سال

ممنوعیت دائم از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی

ممنوعیت دائم از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی

درجه۶
حبس بیش از شش ماه تا دو سال

جزای نقدی بیش از بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا هشتاد میلیون (۸۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال

شلاق ازسی ویک تا هفتادوچهار ضربه و تا نودونه ضربه در جرائم منافی عفت

محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از ششماه تا پنجسال

انتشار حکم قطعی در رسانه‌ها

ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال

ممنوعیت از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال

ممنوعیت از اصدار برخی از اسناد تجاری توسط اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال

درجه۷
حبس از نود و یک روز تا شش ماه

جزای نقدی بیش از ده میلیون (۱۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال

شلاق از یازده تا سی ضربه

محرومیت از حقوق اجتماعی تا شش ماه

درجه۸
حبس تا سه ماه

جزای نقدی تا ده میلیون (۱۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال

شلاق تا ده ضربه
این ماده قانونی دارای تبصره های ذیل می باشد:
تبصره ١- موارد محرومیت از حقوق اجتماعی همان است که در مجازات‌های تبعی ذکر شده است.

تبصره ۲- مجازاتی که حداقل آن منطبق بر یکی از درجات فوق و حداکثر آن منطبق با درجه بالاتر باشد، از درجه بالاتر محسوب میشود.

تبصره ۳- درصورت تعدد مجازاتها، مجازات شدیدتر و درصورت عدم امکان تشخیص مجازات شدیدتر، مجازات حبس ملاک است. همچنین اگر مجازاتی با هیچ یک از بند‌های هشتگانه این ماده مطابقت نداشته باشد مجازات درجه هفت محسوب می‌شود.

تبصره ۴- مقررات این ماده و تبصره‌های آن تنها جهت تعیین درجه مجازات است و تأثیری در میزان حداقل و حداکثر مجازات‌های مقرر در قوانین جاری ندارد.

تبصره ۵- ضبط اشیاء و اموالی که در ارتکاب جرم به کار رفته یا مقصود از آن به کارگیری در ارتکاب جرم بوده است از شمول این ماده و بند (ب) ماده (۲۰) خارج و در مورد آن‌ها برابر ماده (۲۱۵) این قانون عمل خواهد شد. در هر مورد که حکم به مصادره اموال صادر میشود باید هزینه‌های متعارف زندگی محکوم و افراد تحت تکفل او مستثنی شود.

چنانچه نیاز به مشورت با وکیل و دریافت مشاوره دارید با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.